Zaczynamy cykl podsumowań kończącego się roku w mediach i marketingu. Dziś przedstawiamy pierwszą część wypowiedzi o rynku e-commerce, analizują go menedżerowie czołowych wydawców i agencji.
Tomasz Gutkowski, business development director w Unity Group
Wydarzenie roku
W przypadku e-commerce wydarzeniem roku z pewnością jest debiut giełdowy Allegro. Duże wrażenie na wszystkich zainteresowanych zrobiła tak wysoka kapitalizacja (70 mld zł) stanowiąca jednocześnie rekord rodzimej GPW. Allegro zanotowało w tym roku większe przychody i zyski (w obu przypadkach w okolicach 50 proc. wzrostu r/r), umacniając jednocześnie pozycję lidera w polskim e-commerce. Czyżby było to prężenie muskułów przed Amazonem, który coraz dobitniej sygnalizuje, że wejście do Polski to kwestia czasu?
Porażka / rozczarowanie / kryzys roku
Porażka w tym roku ma niezliczone imiona. Nie sposób oprzeć się wrażeniu, że cały rok 2020 nie był łaskawy, biorąc pod uwagę szeroki przekrój wskaźników, od gospodarczych, przez polityczne, społeczne po zdrowotne.
Jeśli miałbym wskazać jeden konkretny obszar, to powiem dwa słowa: Black Friday. Wiele raportów, opracowań medialnych boleśnie punktuje sprzedawców wskazując na to, że obniżki cen wynosiły średnio 3-4 proc., podczas gdy również średnio o 3-4 proc. wzrastały ceny w ten magiczny dzień promocyjnego szaleństwa. To pokazuje, że Black Friday czy szerzej Black Week traktowane jest jako wabik na klientów, dla których sprzedawcy nie chcą oferować realnych promocji. Nie wspomnę już o wątpliwościach etycznych działań mających na celu podniesieniem ceny tuż przed BF, aby obniżyć ją na ten „promocyjny czas”. To jawne manipulowanie klientami i jest to bardzo smutny obraz szczególnie gdy odniesiemy go do rynków zachodnich (Niemcy, UK, USA), gdzie rabaty są rzeczywiste i sięgają nawet 70% pierwotnej wartości ceny.
Trend roku / Człowiek roku
W kategorii trend roku rozpatruję kilka różnych wydarzeń i zjawisk bo sądzę, że zasługują one na szczególną uwagę. Po pierwsze InPost i Paczkomaty z głębokim ukłonem za dostarczenie użytecznej innowacji usługi wspierającej nas w dobie pandemii (np. nadawanie paczek w paczkomacie bez naklejania etykiety, aplikacja mobilna umożliwiająca załatwianie spraw bezdotykowo, bezpiecznie). W takiej sytuacji logicznym następstwem jest określenie mianem Człowieka Roku pana Rafała Brzoskę.
Drugim istotnym trendem jest lawinowo postępujące zainteresowanie firm handlowych i produkcyjnych rozwiązaniami informatycznymi klasy PIM oraz marketplace. Zastosowanie PIM w e-commerce jest oczywiste i wiele firm dojrzewa do decyzji o inwestycji w rozwiązanie pozwalające zarządzać informacją produktową we właściwy, zorganizowany sposób. Z kolei marketplace przechodzi renesans i coraz więcej marek, firm decyduje się na wdrażanie rozwiązań agregujących oferty od różnych dostawców. Z pewnością sukcesy światowych liderów (Amazon, Aliexpress, Wish) w tej materii stanowią wzorzec postępowania i są powodem takiego naśladownictwa.
Kolejny zauważalny trend to przekształcanie portali społecznościowych w platformy zakupowe. To może jest zbyt mocne sformułowanie, natomiast wyraźnie widać kierunek zmian w serwisach takich jak: Facebook czy Instagram. Ten pierwszy znacząco rozwija funkcje w Marketplace związane z filtrowaniem, nawigowanie oraz funkcje sprzedażowe w grupach. Ten drugi z kolei wprowadza zmiany w marketplace i w panelu użytkownika mający na celu rekomendowanie oglądanych treści i ofert aby zwiększać konwersję sprzedaży via Instagram Shopping.
Jak pandemia wpłynęła na branżę
Wpływ pandemii na branżę był bardzo szeroko komentowany w każdych mediach, przy większości okoliczności, zatem nie chciałbym szczególnie rozwijać tego wątku. Z pewnością warto wymienić bardzo szybką digitalizację przedsiębiorstw i niespotykaną migrację z offline do online na wszystkich możliwych płaszczyznach. Skutkiem aktywizacji sprzedaży w online jest zdecydowany wzrost konkurencji w e-commerce ze względu na większą liczbę graczy online, ale także wzrost ilości zakupów online poprzez niespotykaną liczbę internautów chętnych na zakupy w sieci (to z kolei efekt zamkniętych sklepów tradycyjnych, galerii handlowych czy po prostu zachowania dystansu społecznego).
Kolejny bardzo ważny wątek wpływu pandemii na branżę to zapaść niektórych branż takich jak np. moda, dobra luksusowe, turystyka, hotelarstwo, gastronomia i odwrotnie – rozkwit i prosperity branż związanych z bezpieczeństwem w dobie pandemii (środki ochrony, higieniczne, leki) oraz branż szczególnie w tym czasie użytkowych takich jak kosmetyczno-drogeryjna, sprzętu rtv/agd (wzrost sprzedaży w kategoriach komputerów, tabletów w związku ze zdalnym nauczaniem i pracą zdalną w większości przedsiębiorstw).
Wpływ pandemii odczuwalny jest w obszarze usług i oprogramowania do wideo i telekonferencji. Platformy takie jak Teams, czy Zoom przeżywają rozkwit, ponieważ wszyscy z nich korzystamy. Znaczący wzrost zysków skorelowany ze zwiększeniem ruchu odnotowują platformy streamingowe – Netflix, HBO GO, Amazon Prime Video, itp.
Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 roku
Wyzwań w 2021 będzie bez liku. Jednym z najpoważniejszych będzie aktywizacja branż, których sytuacja kryzysowa doświadczyła najmocniej. Praktyka pokazała, że doraźne subwencje są niewystarczające. W korelacji do tego, potężnym wyzwaniem będzie prawdopodobnie przetrwanie jak największej liczby małych przedsiębiorstw i utrzymanie się ich na rynku. Dla wszystkich stało się jasne, że e-commerce w dobie pandemii jest jedynym stabilnym kanałem sprzedaży, ale nie wszyscy potrafią w nim operować. Dotyczy to szczególnie tradycyjnych, małych firm, dla których adaptacja do nowej rzeczywistości może być nieosiągalna.
Przed ogromnym wyzwaniem staną (w zasadzie już stoją) galerie handlowe, które muszą liczyć się z redukcją sklepów stacjonarnych firm wynajmujących powierzchnie. Ich sprzedaż w internecie będzie rosła kosztem zmniejszenia sprzedaży w offline, ponieważ konsumenci przyzwyczajają się do tego, że sprzedaż online jest nie tylko bezpieczna, ale też wygodna.
Maja Biniewicz, chief business officer w K2 Precise
Wydarzenie roku
Bezprecedensowy rozwój e-commerce spowodowany pandemią. Co prawda daleko nam do Wielkiej Brytanii gdzie e-handel ma już 40% udział w handlu detalicznym, ale tysiące nowopowstałych w 2020 roku e-sklepów zrobiły swoje. W Polsce co dziesiąta złotówka wydana w branży handlowej pochodzi z e-sprzedaży.
Porażka / rozczarowanie / kryzys roku
Rozczarowaniem jest fakt że ciągle nie mamy Amazona w Polsce. Choć biorąc pod uwagę czym skutkuje nieprzemyślane wchodzenie na nowe rynki w przypadku tej platformy (case szwedzki), może i lepiej że przygotowania się przeciągnęły w czasie. Tym ciekawiej będzie, gdy długo wyczekiwana premiera się ziści.
Trend roku / Człowiek roku
Cyfryzacja zakupów. Zarówno poszczególne branże, jak i konsumenci przekonali się że zakupy online to równoprawna część handlu. To przekonanie zostanie z nami na dłużej, niezależnie od sytuacji pandemicznej. Konsument będzie kupował tam gdzie mu wygodnie, nie ograniczany przez brak podaży.
Jak pandemia wpłynęła na branżę
Wzrost przychodów istniejących e-sklepów, ekspresowa cyfryzacja offline’owych dotychczas biznesów i konsument który odkrył że w zasadzie online da się kupić prawie wszystko, to zjawiska kształtujące e-commerce w 2020 roku. Bez pandemii, to co zostało osiągnięte w 2020 roku, trwałoby kilka lat.
Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 roku
Rozwój e-gorcery - czy uda się utrzymać w tej kategorii tych którzy po raz pierwszy zamówili w pandemii?
Omnichannelowe marki modowe - jak dostarczyć jakościowe customer experience online, tak aby klienci nadal kupowali, mimo spadającego znaczenia kanału tradycyjnego?
Planowane wejście Amazon na polski rynek – jak sobie poradzi sam Amazon i jak na to odpowie Allegro?
