Maleje różnica pomiędzy poziomem płac w spółkach państwowych i prywatnych, a płace w coraz większym stopniu powiązane są z wynikami firmy. Najbardziej atrakcyjne wynagrodzenia zapewnia wciąż branża mediowa i sektor bankowy, choć odnotowały one spadek uposażeń. Jednocześnie rośnie popularność długoterminowych systemów motywacyjnych i akcji fantomowych - wynika z badania PwC.
Prezesi zarządów największych spółek giełdowych zarobili średnio w 2013 roku po 1,5 mln zł, czyli ok. 1 proc. mniej niż rok wcześniej. Przeciętne wynagrodzenie pozostałych członków zarządu wyniosło ok. 1,1 mln zł, tj. o ok. 2 proc. mniej niż w roku poprzednim.
Zahamowanie tempa wzrostu wynagrodzeń zarządów spółek z GPW widoczne jest w tym roku szczególnie w odniesieniu do premii - była ona o 9 proc. niższa niż w roku ubiegłym.
Patrząc całościowo na spółki z GPW można mówić o stabilizacji wynagrodzeń kadry zarządzającej. Widać także wyraźnie, że w coraz większym stopniu płace idą w parze z wynikami spółek.
Tradycyjnie większe spółki oferują wyższe wynagrodzenia. Podmioty z WIG20 przeciętnie płacą swoim zarządzającym ok. 1,78 mln zł rocznie, czyli prawie 1,4 razy więcej niż spółki z mWIG40 oraz dwa razy więcej niż z sWIG80.
Udział premii w całkowitym pakiecie wynagrodzeń krótkoterminowych kształtował się w 2013 roku na poziomie średnio 32 proc., czyli w zakresie, który obserwowany jest jako stały dla polskiego runku od trzech lat (30-40 proc.).
Wciąż mniej niż połowa spółek oferuje mechanizmy długoterminowej motywacji kadry zarządzającej, choć w porównaniu do 2012 r. odnotowano 3 proc. wzrost zainteresowania motywatorami długookresowymi.
Pod względem wyboru formy długoterminowych programów motywacyjnych polskie spółki odbiegają od rynków zachodnich. W Polsce wciąż najczęściej stosowaną formą wypłaty w tego typu programach są opcje na akcje, które obecnie stosuje ok. 60 proc. spółek, podczas gdy na świecie najbardziej popularne są akcje za wyniki.
Rok 2013 przyniósł zmianę jeżeli chodzi o formę wypłacanego wynagrodzenia długoterminowego. W kontekście regulacji wprowadzonych przez KNF w 2011 roku, banki zrezygnowały z wynagradzania swoich menedżerów w akcjach spółki matki, przeważnie na rzecz programów fantomowych opartych na akcjach własnych. Przełożyło się to na wzrost popularności fantomów wśród 140 największych spółek notowanych na GPW: w 2013 r. programy fantomowe były już stosowane przez 15 proc. firm, w porównaniu do 2 proc. w 2012 r.
W ostatnim roku różnica pomiędzy poziomem wynagrodzenia w spółkach z udziałem Skarbu Państwa (powyżej 25 proc. akcjonariatu) a sektorem prywatnym w przypadku spółek z WIG20 praktycznie przestała istnieć, a dla WIG40 zmniejszyła się do 20 proc.
Najbardziej atrakcyjne wynagrodzenia od kilku lat oferuje branża mediowa, pomimo 16 proc. spadku płac najwyższej kadry zarządzającej w tym sektorze. W tym roku znalazła się ona formalnie na 2. miejscu za branżą ubezpieczeniową, reprezentowaną jednak tylko przez jedną spółkę. W czołówce najlepiej płacących sektorów znalazł się także ponownie sektor bankowy - w tym roku na 4. miejscu ze względu na awans przemysłu drzewnego (2 spółki na GPW). Uwagę zwraca branża paliwowa, która w roku 2013 odnotowała jeden z wyższych wzrostów wynagrodzeń w stosunku do roku 2012 (ok. 32 proc.).
Natomiast największy spadek poziomu wynagrodzeń odnotował w roku 2013 sektor metalowy, w którym płace członków zarządów spadły o ok. 47 proc. w stosunku do roku 2012. Spore spadki wynagrodzeń zaobserwowano także w przypadku energetyki i sektora spożywczego.
Zobacz tabelę
Ponadto z badania PwC wynika, że przeciętne wynagrodzenie zagranicznych członków zarządu jest o ok. 45 proc. wyższe niż ich polskich kolegów zasiadających w zarządzie tych samych spółek. Nie jest to jednak regułą, gdyż zdarza się, że w spółkach o "mieszanych" składach ekspaci zarabiają mniej niż Polacy, ale może to wynikać z pobierania przez nich wynagrodzenia ze spółek matek.
Badaniem "Wynagrodzenia zarządów największych spółek giełdowych w 2013 r." przeprowadzonym przez PwC objęto spółki z trzech indeksów giełdowych: WIG20, mWIG40 oraz sWIG80, według składu tych indeksów na dzień 31 grudnia 2013 roku. Porównania z rokiem 2012 opierają się na danych dotyczących wynagrodzeń zarządów tych samych spółek w 2012 roku. Źródłem danych dotyczących wynagrodzeń były sprawozdania finansowe oraz sprawozdania zarządów z działalności spółek za lata poddane badaniu.
