Towarzystwo Dziennikarskie o dziennikach TVP, Polsatu i TVN: te same informacje, różny sposób przedstawienia

Analiza serwisów informacyjnych TVN, TVP i Polsatu przeprowadzona w styczniu br. przez Towarzystwo Dziennikarskie wykazała, że dobór informacji w TVP i przez stacje komercyjne "nie różnił się istotnie, choć sposób przedstawienie tematów i wyrażane w nich opinie były zdecydowanie odmienne".

Towarzystwo Dziennikarskie przez tydzień (w dniach 13-19 stycznia 2020 roku) analizowało programy informacyjne trzech największych stacji: „Wiadomości” TVP, „Wydarzeń” Polsatu i „Faktów” TVN. To kolejna analiza przeprowadzona przez tę organizację, która regularnie co jakiś czas bada jakość i tematy, prezentowane przez serwisy informacyjne.

Z analizy wynika, że „dobór informacji w TVP i przez stacje komercyjne nie różnił się istotnie, choć sposób przedstawienie tematów i wyrażane w nich opinie były zdecydowanie odmienne”.

Towarzystwo Dziennikarskie zaznaczyło m.in., że tematy, jakie dominowały w „Wiadomościach”, „Faktach” oraz „Wydarzeniach” skupiały się na polskiej polityce i gospodarce. Informacje zagraniczne w przypadku połowy z nich wiązały się z Polską. Stricte zagranicznych tematów było mało, choć w badanym tygodniu działy się ważne wydarzenia.

Resztę serwisów miały zajmować: sensacja (głównie w „Wydarzeniach”), sport, szczątkowo kultura - w „Wiadomościach” sprowadzała się do zapowiedzi własnych programów rozrywkowych.

Głównym tematem wskazanego tygodnia była ustawa sądowa, która była procedowana w Senacie i rezolucja na temat Polski i Węgier Parlamentu Europejskiego. - Wielowątkowe dyskusje, wypowiedzi polityków PiS i opozycji, prezydenta i premiera dzienniki telewizyjne przedstawiały w trudny do zrozumienia sposób. Najwięcej było w nich „wypowiedzi o wypowiedzi”, komentarzy jednych polityków o tym, co powiedzieli inni politycy, a zdecydowanie za mało prezentacji faktów, tłumaczenia przez ekspertów co one znaczą, przykładów rozwiązań ze świata, tłumaczenia przyczyn i przewidywania skutków - wskazało Towarzystwo Dziennikarskie.

Według organizacji dzienniki telewizyjne „tworzyły wrażenie, że Polaków może połączyć jedynie radość ze zwycięstw sportowca (Dawida Kubackiego) i oburzenie na atakowanie przez prezydenta Rosji roli Polaków podczas drugiej wojny światowej”. - Polityka zdominowała w nich funkcję informacyjną, choć w różnym stopniu. W „Wydarzeniach” czuło się chęć ucieczki od niej, w „Wiadomościach” i „Faktach” tematy polityczne zmajoryzowały przekaz – oceniono.

"Wiadomości" ustawiały przekaz od początku wydania

Towarzystwo oceniło również, że „>>Wiadomości<<” uprawiały propagandę, ustawiając swój przekaz od początku wydania, w „superzapowiedzi” interpretującej najważniejszy temat dnia, choć nie zawsze był to temat pierwszy”. - Temu samemu celowi służyły „paski” zapowiedzi tematu, narzucające widzowi oceny, które dopiero miały wyniknąć z materiału. „Wydarzenia” nie stosowały tego chwytu, „Fakty” prawie nie miały pasków. Kolejność tematów i sposób ich przedstawienia sygnalizowały jednak sympatie polityczne tych nadawców - stwierdzono.

Wskazano także, że ostatnie tematy, jakie pojawiały się w dziennikach były zwykle bardziej rozrywkowe – miały na celu odprężyć i zabawić widza. - TVP nie miała w tej sprawie wyraźnej polityki; kończyła krótką rozmową z gośćmi „Wiadomości” – dodano.

Prawie codziennie gościem był polityk PiS (raz zastąpili go dwaj prawicowi dziennikarze) i politycy opozycji z PO, Nowej Lewicy i z PSL. W „Wydarzeniach” także najwięcej gości było z PiS. Byli też z PO i Nowej Lewicy oraz ksiądz katolicki. Wśród zapowiadanych w „Faktach” kilkunastu gości TVN 24 byli politycy PiS i opozycji, sędziowie i Jurek Owsiak. Miała to być najbardziej zróżnicowana grupa.

Według Towarzystwa Dziennikarskiego „Wiadomości” prowadziły „regularną, codzienną nagonkę na marszałka Senatu i na sędziów”. - Świadczyła o tym zawartość materiałów na te tematy, dobór wypowiedzi, komentarze autorów, ”paski” i zapowiedzi prowadzących wydania. Nie ma wątpliwości, że TVP, formalnie wciąż publiczna, wielokrotnie złamała swoje obowiązki ustawowe, nakazujące jej „pluralizm, bezstronność, wyważenie i niezależność” (art. 21 ustawy o radiofonii i telewizji) – wskazuje Towarzystwo.

TVN i Polsat z powinnościami medium publicznego

Natomiast według stowarzyszenia dwaj nadawcy prywatni - TVN i Polsat - wypełniali częściowo powinności medium publicznego, informując o sprawach ważnych dla obywateli i przyszłości Polski „w sposób wyważony i pluralistyczny, choć nie bez sympatii politycznych i krytycyzmu wobec postępowania władz, co jest prawem wszystkich mediów”. - Podkreślały to zresztą „Wiadomości”, broniąc swojego prawa do aktywności na terenie Senatu po wypadku, za który zabrakło przeprosin – zaznaczono.

Organizacja zaznaczyła, że „przeprowadzenie pełnej analizy trzech dzienników telewizyjnych przez tydzień wymagałoby spisania wszystkich tekstów, omówienia kontekstu i sposobu przedstawienia tematu na ekranie, co wykracza poza możliwości organizacji społecznej, jaką jest Towarzystwo Dziennikarskie”. - Jest to jednak możliwe do wykonania przez profesjonalny zespół akademicki chociażby na zamówienie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, sprawującej pieczę nad nadawcami telewizyjnymi, co wielokrotnie miało miejsce w jej poprzedniej kadencji – podkreślono.

W listopadzie 2019 roku Towarzystwo Dziennikarskie zaprezentowało raport z przedwyborczego monitoringu mediów, w ramach którego analizowało „Wiadomości” TVP1, „Fakty” TVN, „Wydarzenia” Polsatu i główne programy informacyjne Polskiego Radia. Wynikało z niego m.in., że w trakcie kampanii wyborczej 6 najczęściej pokazywanych polityków było z PiS, w tym prezydent i premier. jeśli chodzi o najczęściej pojawiających się rozmówców, w „Wiadomościach” przez 15 dni spośród 21 gości – 14 było z PiS, 4 z Koalicji Obywatelskiej, po jednym z PSL i Lewicy.

„Fakty” liderem oglądalności w 2019 roku

„Fakty” TVN i TVN24 BiS w 2019 roku oglądało średnio 2,92 mln widzów, co zapewniło tym stacjom 23,06 proc. udziału w rynku telewizyjnym. W porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej serwis „Fakty” TVN i TVN24 BiS zyskał 3,71 proc. widzów, czyli 104 tys. oglądających, a jego udział wzrósł z 22,47 proc. - wynika z danych Nielsen Audience Measurement, opracowanych przez portal Wirtualnemedia.pl.

>>> Praca.Wirtualnemedia.pl - tysiące ogłoszeń o pracę

Średnia oglądalność „Faktów” w TVN w zeszłym roku wyniosła 2,67 mln widzów, a w TVN24 BiS - 246 tys.

Drugie były „Wiadomości” TVP1 i TVP Info. Widownia tego dziennika zwiększyła się najbardziej w zestawieniu - o 7,17 proc. (178 tys. osób) do 2,66 mln oglądających. Udział „Wiadomości” w rynku wzrósł z 18,44 proc. do 19,71 proc.

Dziennik ten w TVP1 śledziło 2,11 mln widzów, a w TVP Info było to 541 tys. osób.

Podium uzupełnia „Teleexpress”, którego oglądalność w Jedynce i TVP Info w ciągu roku wzrosła o 3,01 proc., czyli o 73 tys. widzów. W 2019 roku wyniosła 2,49 mln osób (1,96 mln w TVP1 i 539 tys. w TVP Info). Z kolei udział serwisu uplasował się na poziomie 25,92 proc. (rok wcześniej było to 25,29 proc.).

Oczko niżej znalazły się „Wydarzenia” Polsatu i Polsatu News. Widownia tego dziennika wyniosła 2,08 mln osób, po wzroście o 0,58 proc. (12 tys. widzów). Średnia widownia „Wydarzeń” na głównej antenie wyniosła 1,91 mln osób, a w Polsacie News było to 164 tys.

Z kolei wynik plasującej się na piątej pozycji „Panoramy” TVP2 i TVP Info wzrósł o 1,62 proc. do 1,47 mln widzów (1,08 mln w Dwójce i 398 tys. w stacji informacyjnej).

„Fakty” liderem w grupie komercyjnej

Wśród widzów w wieku 16-49 lat w 2019 roku na pozycji lidera oglądalności znalazły się „Fakty”, których widownia zwiększyła się o 6,34 proc. do 1,03 mln oglądających.

Drugie miejsce zajęły tutaj „Wydarzenia”, które śledziło 792 tys. osób (do góry o 2,50 proc.). Podium uzupełniają „Wiadomości” (610 tys. widzów; + 11,24 proc.).

Czwarty był „Teleexpress” (544 tys. widzów; + 6,73 proc.), a piąta - „Panorama” (328 tys. widzów; + 15,08 proc. - największy wzrost w zestawieniu).