UOKiK prowadzi kontrole u firm tworzących Komitet Badań Radiowych

W komunikacie wyjaśniono, że prezes UOKiK od października 2021 r., po otrzymanych sygnałach, w tym w ramach programu sygnalista, przygląda się działaniom grup radiowych, które tworzą tzw. Komitet Badań Radiowych (KBR). Wstępna analiza działań przedsiębiorców dała podstawy do wszczęcia postępowania wyjaśniającego i przeprowadzenia kontroli w ich siedzibach.

Wyjaśniono, że "przekazane informacje wskazują, że spółki należące do KBR wspólnie zlecają i finansują badanie Radio Track". Jest to badanie słuchalności radia, obejmujące również rozgłośnie nie będące członkami KBR. Badaniem Radio Track objęte są stacje radiowe nadające na podstawie aktualnej koncesji. Badanie to realizowane jest przez zewnętrzny podmiot i pozwala na przygotowanie zestawień słuchalności stacji radiowych według określonych zmiennych i parametrów. "Z posiadanych przez Prezesa UOKiK informacji wynika, że wyniki badania Radio Track mogą być zakupione przez stacje radiowe, które nie są członkami KBR, zaś badanie to może służyć do wyceny czasu reklamowego stacji radiowych. Wyniki słuchalności stacji radiowych mogą stanowić tym samym +walutę rozliczeniową+ na rynku reklamy radiowej, w tym dla domów mediowych i reklamodawców" - napisano.

"W związku z wątpliwościami dotyczącymi zgodności niektórych działań Komitetu Badań Radiowych z prawem konkurencji zdecydowałem o wszczęciu postępowania wyjaśniającego i kontroli w sześciu lokalizacjach. Jest to postępowanie w sprawie, a nie przeciwko jakimkolwiek podmiotom. Chcemy dokładnie przyjrzeć się rynkowi i zbadać mechanizmy, jakie na nim występują - nie tylko działania Komitetu Badań Radiowych w zakresie badania słuchalności, ale także wspólne planowanie reklam przez stacje radiowe czy ich pakietyzację" – powiedział prezes UOKiK Tomasz Chróstny, cytowany w przesłanym komunikacie.

Poinformowano, że w trakcie postępowania wyjaśniającego UOKiK zweryfikuje m.in. mechanizmy rynku reklamy radiowej, a także to czy w ramach KBR może dochodzić do niezgodnej z prawem konkurencji wymiany informacji bądź antykonkurencyjnych praktyk na niekorzyść stacji radiowych spoza składu Komitetu.

Polskie Radio zrezygnowało z zakupy wyników badania Radio Track

W poniedziałek podano, że rozgłośnie publiczne zrezygnowały z zakupu badania Radio Track. Nadawcy radiowi skupieni w MOC RADIO (Związek Pracodawców Mediów Radiowych reprezentujący rozgłośnie regionalne tworzące Audytorium 17 oraz Polskie Radio S.A nie zdecydowali się na to, by przedłużyć i zakupić na bieżący rok badanie Radio Track realizowane przez Kantar – powiedział PAP Artur Kubaj, prezes MOC RADIO, komentując w poniedziałek tę decyzję.

Jak wyjaśnił, to "pokłosie długiej dyskusji, która toczy się w radiofonii publicznej". "Są pewne zastrzeżenia do tych badań. Nadawcy publiczni zastanawiają się nad tym, analizują rynek, chcieliby skorzystać z innych badań" – podkreślił.

KRRiT udostępnia aż 15 wolnych częstotliwości radiowych

Paweł Kwieciński, przewodniczący Rady Nadzorczej MOC RADIO i dyrektor Biura Programowego Polskiego Radia, powiedział, że "Polskie Radio wielokrotnie wyrażało swoje zastrzeżenia, jeżeli chodzi o dotychczasową formułę badań, która w Polsce była standardem". W jego ocenie "nadszedł moment, gdy nie można tylko krytykować i uczestniczyć, ale trzeba poszukać rozwiązań alternatywnych".

"Mamy stowarzyszenie nadawców radiowych MOC RADIO, mamy różne możliwości pozyskania badań na rynku. W tej chwili wszystkie możliwości są jeszcze na stole" – zaznaczył. "Szukamy takiej możliwości i takich rozwiązań, które będą korzystne dla rozgłośni w naszym typie nadawania, czyli dla radia publicznego" – zwrócił uwagę Kwieciński. Zastrzegł również: "Rozumiemy to, że są różne typy rozgłośni – są radia komercyjne, są radia publiczne, ale są też nadawcy społeczni czy religijni".

"Te badania nie służą tylko i wyłącznie sprzedaży reklam, pozycjonowaniu czy mierzeniu siły marki. To muszą być badania, które rzeczywiście pokażą, jakie stacje wybierają słuchacze i to jest ważne dla każdego, kto działa na rynku radiowym. Stąd ta nasza wspólna decyzja" – podkreślił Kwieciński. "Chodzi nam o to, że musimy doprowadzić do pozyskania badań, które pozwolą nam zarówno ocenić naszą skuteczność handlową jak i sposób realizacji misji publicznej. Dobre badania powinny uwzględniać specyfikę różnych typów stacji radiowych, które funkcjonują na rynku" – wyjaśnił. "To jest dla nas priorytet i kierunek naszego działania" – dodał.

##NEWS  https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/sluchalnosc-radia-2021-rok-zasieg-radia-analiza-opinie ##

Od dawna toczy się dyskusja nad koniecznością stworzenia realnych i obiektywnych pomiarów słuchalności radia w Polsce. Od wielu lat funkcjonują tzw. badania Radio Track – sondaże telefoniczne i w mniejszym stopniu metoda dzienniczkowa – realizowane przez Kantar Polska na zlecenie Komitetu Badań Radiowych (KBR), czyli grupy największych nadawców komercyjnych radia w Polsce takich jak m.in. Eurozet, Grupa Radiowa Agora, Grupa Radiowa Time i Grupa RMF.

"Sama nazwa KBR sugerowałaby, że jest to organizacja publiczna lub instytucja naukowa, która obiektywnie bada rynek radiowy. Problem polega na tym, że tzw. KBR to jedynie nieformalne porozumienie kilku grup nadawców komercyjnych. Nie jest żadną formalną organizacją. Nie posiada osobowości prawnej. Nie ma też zarządu" – napisano w listopadzie ub. r. w artykule na stronie PR24.

W 2018 r. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zadeklarowała pomoc w przygotowaniu jednoźródłowego badania we współpracy z uczestnikami rynku. Inicjatorem tych działań jest przewodniczący KRRiT Witold Kołodziejski, który powołał Krajowy Instytut Mediów (KIM), koordynujący prace. KIM ma rozpocząć swoją działalność, realizując tzw. badanie założycielskie.

Czym jest Komitet Badań Radiowych?

Badanie Radio Track jest standardem badań słuchalności stacji radiowych w Polsce. Badanie jest realizowane przez Kantar Polska na zlecenie Komitetu Badań Radiowych, który powstał w 2002 roku. Tworzą go na co dzień konkurencyjne podmioty (Eurozet, Grupa Radiowa Agory, Grupa RMF i TIME, do którego należy Radio Eska).

KBR zajmuje się też trendami panującymi na rynku i jego samoregulacją. W 2005 Komitet Badań Radiowych był na przykład inicjatorem stworzenia samoregulacji dla branży radiowej pod nazwą „Kodeks Dobrych Praktyk Marketingowych”. Reguluje ona zasady prowadzenia działań promocyjnych realizowanych przez nadawców radiowych w Polsce, tak by nie miały wpływu na wyniki badań, oraz kwestię publikacji danych.

W 2010 roku KBR nawiązał współpracę z Polskim Radiem, dzięki którego nadawca publiczny ma głos doradczy i może uczestniczyć w pracach komitetu. Ma też możliwość brania udziału na równych prawach w nowych projektach KBR-u, np. w dodatkowych czy okolicznościowych badaniach. Dysponuje też inicjatywą uchwałodawczą i projektodawczą. W 2012 roku Komitet Badań Radiowych podpisał analogiczne porozumienie ze spółką Audytorium 17, zrzeszającą spółki regionalnej radiofonii publicznej.

Zobacz także: Trójka wciąż bez jesiennej ramówki. Suski: Od miesięcy nie przedstawiono satysfakcjonującej propozycji

Jak prowadzone są badania Radio Track?

Z wyników badania korzysta większość nadawców radiowych oraz brokerzy reklamy radiowej i domy mediowe. Zgromadzone dane mogą mieć więc wpływ na przychody poszczególnych grup. Na Radio Track składa się badanie CATI (wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo) oraz badanie dzienniczkowe.

Portal Wirtualnemedia.pl poprosił KBR o dokładne wyjaśnienie metody badania słuchalności. Badanie CATI wykonywane jest metodą Day After Recall (DAR), która polega na zadawaniu pytań dotyczących faktów i zdarzeń z dnia poprzedniego. Wywiady realizowane są codziennie przez cały rok.

Co miesiąc w badaniu bierze udział 7 000 respondentów, co w skali roku daje 84 000 zrealizowanych wywiadów. Badanie to należy do największych pod względem liczebności próby projektów o charakterze ciągłym w Polsce i jest największym pod względem liczby realizowanych wywiadów badaniem mediów w Polsce. Dane Radio Track publikowane są w falach 3-miesiecznych kroczących, czyli np. czerwiec-sierpień, lipiec-wrzesień, itd. Próba jednej fali wynosi 21 000 osób.

Na potrzeby realizacji badania radiowego powstało specjalne oprogramowanie pozwalające efektywnie zarządzać kwestionariuszem. Elektroniczny kwestionariusz CATI został przygotowany w taki sposób, aby podczas rozmowy jak najdokładniej otworzyć dzień wczorajszy i umiejscowić w nim wszystkie fakty słuchania radia. W czasie wywiadu zadaniem ankietera jest ustalenie kolejnych aktywności respondenta i zapisywanie tych informacji. Buduje to kontekst do zadawania pytań o słuchanie radia.

- Nie pytamy więc „Czy słuchał Pan radia od godz. 11 do 11:15” tylko pytamy o najważniejsze zdarzenia dnia wczorajszego, które pozwolą podzielić dzień na etapy i tworzą kontekst pytań o słuchanie radia, np.: „O której się Pan obudził?”, „O której wyszedł Pan z domu? Czy słuchał Pan radia między przebudzeniem, a wyjściem z domu?” Następnie dopytujemy, jakie to były stacje i jak długo były słuchane. W ten sposób przechodzimy z respondentem przez cały dzień. Osadzenie słuchania radia w codziennych czynnościach sprzyja odświeżaniu pamięci respondenta, co zwiększa precyzję udzielanych odpowiedzi - przekazała portalowi Wirtualnemedia.pl w październiku ub.r. Monika Polewska, rzecznik prasowy KBR.

Rozmowa, w której uwaga respondenta koncentruje się na odtworzeniu czynności dnia poprzedniego jest poprzedzona pytaniami o znajomość stacji i ustaleniem, czy dana stacji była słuchana w ciągu ostatnich 7 dni. W pierwszej kolejności respondent samodzielnie wymienia nazwy stacji radiowych które zna, ale już w drugim pytaniu ankieter odczytuje w losowej kolejności (innej dla każdego wywiadu) listę wszystkich stacji nadających w miejscu zamieszkania respondenta. Każda nazwa stacji radiowej jest starannie odczytania przez ankietera zanim zostanie zaznaczona jako znana, lub słuchana w ciągu ostatnich 7 dni, co pozwala uniknąć ryzyka wskazywania jako słuchane tylko tych stacji, które mają silne marki. Skrypt wywiadu jest tak skonstruowany, że pozwala na uwzględnienie w trakcie wywiadu także tych stacji radiowych, którą są wymieniane przez respondenta a nie są umieszczone na liście, którą posługuje się ankieter. W takiej sytuacji ankieter dopisuje stacje do listy, co gwarantuje, że żadna wymieniona przez respondenta stacja nie zostaje pominięta w trakcie wywiadu. Wywiad kończy się blokiem pytań, dotyczących cech demograficznych i cech położenia społecznego respondentów.

Zobacz także: RMF FM liderem w Trójmieście. TOK FM przed Antyradio

Blisko 80 ankieterów

Realizacja badania umożliwia ustalenie nie tylko faktu słuchania, ale także miejsca słuchania radia - dom, praca, samochód oraz źródła sygnału - odbiornik FM, odbiornik DAB+, internet, sygnał z dekodera TV kablowej lub satelitarnej.

- Przy realizacji badania Radio Track każdego miesiąca bierze udział około 80 doświadczonych i specjalnie wyszkolonych ankieterów. Praca ankieterów jest nadzorowana na bieżąco przez superwizorów w studio CATI.  Po zakończeniu każdego miesiąca realizacji wybrane losowo wywiady są odsłuchiwane w ramach niezależnej kontroli. Ankieterzy otrzymują instrukcje dotyczące właściwych praktyk związanych z realizacją wywiadów i są systematycznie szkoleni. Tempo i kolejność pytań zadawanych podczas wywiadu wspomaganego komputerowo jest determinowana przez oprogramowanie. Ankieter nie ma możliwości omyłkowego pominięcia części pytań lub zadania ich w niewłaściwej kolejności - tłumaczyła Polewska.

300 stacji lokalnych i regionalnych, 7 ogólnopolskich

Próba badania Radio Track ma charakter losowy. Składa się z części reprezentatywnej dla całej populacji Polski w wieku 15-75 oraz nadreprezentacje dodatkowo zwiększające próbę w miastach ponad 100 tys. mieszkańców i aglomeracjach miejskich. Konstrukcja próby pozwala na to, aby w jednym badaniu prezentowane były zarówno wyniki stacji ogólnopolskich, jak i lokalnych. W przypadku braku nadreprezentacji, mniejsze stacje lokalne musiałyby dłużej zbierać wymaganą liczebność próby i musiałyby publikować wyniki w falach rocznych lub dłuższych.

Radio Track obejmuje pomiarem polskie stacje radiowe aktualnie nadające w kraju na podstawie koncesji przyznanej przez KRRiT na rozpowszechnianie programu drogą naziemną (z nadajników naziemnych). Lista stacji w badaniu jest aktualizowana co miesiąc, na podstawie informacji pochodzących z KRRiT oraz przekazanych przez nadawców. Obecnie badanie Radio Track obejmuje ponad 300 stacji lokalnych i regionalnych oraz 7 ogólnopolskich.

KBR: Rzetelnie informujemy o wynikach

Badanie telefoniczne Day AfterRecall jest uzupełnione panelem dzienniczkowym. - To unikalne i kosztowne rozwiązanie zaczerpnięto z badania słuchalności radia realizowanego we Francji przez instytut Médiamétrie. W dzienniczku gromadzone są informacje na temat słuchania radia w dłuższych okresach; wykorzystywane są one do precyzyjnego planowania i rozliczania kampanii reklamowych w radiu. Wielkość panelu dzienniczkowego to 7 000 respondentów w skali roku. Badanie to realizowane jest techniką CAWI (dzienniczek online) i PAPI (dzienniczek papierowy) - wyjaśniła Polewska.

Zdaniem rzeczniczki KBR Radio Track w sposób czytelny prezentuje wyniki słuchalności radia w Polsce. - Dzięki rzetelnej realizacji, w oparciu o wiedzę ekspertów ds. badań mediów, przedstawicieli KBR i wieloletniego doświadczenia badaczy firmy Kantar Polska Radio Track gwarantuje: prezentację wyników badań słuchalności wszystkich stacji radiowych w Polsce nadających na podstawie koncesji, jednakowy standard badania każdej stacji obecnej w badaniu, publikację wyników słuchalności raz w miesiącu, możliwość analizy danych w skali kraju, starych i nowych województw oraz miast powyżej 100 tys mieszkańców, zgodność z międzynarodowymi standardami badawczymi, modyfikację badania zgodnie w rozwojem technologii i dostępnych metod badawczych, oprogramowanie dedykowane do przeglądania wyników badań, dzienniczek umożliwiający planowanie kampanii reklamowych w radiu - wyliczyła Polewska.

Spada zasięg radia

Średni dobowy zasięg radia w 2021 roku w grupie wiekowej 15-75 lat wyniósł 67,2 proc., po spadku względem analogicznego okresu rok wcześniej o 1,7 pkt. proc. - wynika z najnowszej fali badania Radio Track Kantar Polska, opracowanej przez portal Wirtualnemedia.pl. Zasięg radia spada już od kilku lat. W 2018 roku radio docierało średnio do 72,4 proc. Polaków, a w 2019 roku - do 72,2 proc.

Udział PR1 spadł o 0,5 pkt. proc. do 4,7 proc. Tym samym Jedynka zanotowała najniższy wynik słuchalności w historii nadawania.

1,9 proc. udziału miała siostrzana Trójka, która również odnotowała najsłabszą słuchalność w historii. Udział tej stacji zmalał zdecydowanie najbardziej w zestawieniu - o 1,9 pkt. proc. PR3 w 2021 roku względem 2020 roku spadł z siódmej na dwunastą lokatę.